Kiedy mówimy o receptorach kannabinoidowych znajdujących się w ludzkim ciele, to zwykle mówimy o znanych już receptorach o nazwie CB1 i CB2. Wiążą się z nimi powszechnie znane kannabinoidy, takie jak THC lub CBD. W ostatnich latach, dzięki coraz lepszemu zrozumieniu systemu kannabinoidowego, odkryto kilka innych receptorów, do których mogą również dokować popularne kannabinoidy.
Obecnie jest to częściowo kwestia biologii molekularnej i formalnej, czy te nowo odkryte receptory można zaliczyć do receptorów kannabinoidowych, a tym samym do układu endokannabinoidowego. Jeśli zarówno endokannabinoidy, jak i kannabinoidy podawane z zewnątrz działają nie tylko na dwa dotychczas znane receptory, może to znacząco poszerzyć naszą podstawową wiedzę na temat funkcjonowania układu endokannabinoidowego. A to z kolei może doprowadzić do znacznie szerszego wykorzystania kannabinoidów w medycynie niż ma to miejsce obecnie.
Kilka Nowości z Grupy Receptorów GPR
Zarówno dobrze znane receptory CB1 i CB2, jak i nowo odkryte potencjalne receptory na nowe receptory kannabinoidowe należą do grupy tak zwanych receptorów GPR. Ten skrót oznacza receptory sprzężone z białkiem G. Oznacza to, że transmisja sygnału w komórce działa za pomocą specjalnego białka, czyli białka G.
Ta substancja czynna dokuje się do receptora, a następnie wywołuje lawinę reakcji biochemicznych, które prowadzą do oddzielenia fragmentu białka G. Ten fragment białka służy następnie głównie do przekazywania sygnału do wnętrza komórki, gdzie przeprowadza on odpowiednią modulację procesu.
Na przykład CBD może do takiego receptora dokować i wpływać na proces immunologiczny w tej komórce poprzez rozszczepione białko G. To właśnie w tej grupie receptorów odkryto kilka nowych receptorów, które również mogą dokować kannabinoidy, chociaż istnieją pewne drobne różnice. Kwestia dokładnego przyporządkowania tych receptorów do określonej grupy jest porównywalne do pytania, czy Pluton powinien być zaliczany do planet, czy też nie.
Znane Już Kannabinoidy Oddziałują Na Nowy Receptor
Prawdopodobnie najbardziej obiecującym kandydatem na nowatorski receptor kannabinoidowy jest receptor GPR55. Jest on również określany jako domniemany receptor CB3. Chociaż w swojej strukturze genetycznej ma tylko około 15% podobieństwa strukturalnego do receptorów CB1 i CB2, wykazuje pewne charakterystyczne właściwości, które mogłyby go zaklasyfikować jako kolejny receptor kannabinoidowy.
Od czasu jego pierwszego odkrycia w 1999 roku na Uniwersytecie w Toronto, był on przedmiotem wielu badań. Kilka niezależnych badań na próbkach tkanek zwierzęcych wykazało, że znane kannabinoidy, takie jak THC lub anandamid, również mogą przyciągać receptor GPR55.
Jednak wewnątrzkomórkowy szlak sygnałowy receptora GPR55 jest inny niż w przypadku tych dwóch już znanych receptorów kannabinoidowych. Ponadto okazało się, że na receptor GPR55 nie mają wpływu niektóre syntetyczne kannabinoidy. Wynika to prawdopodobnie z faktu, że syntetyczne kannabinoidy mają zupełnie inną strukturę niż klasyczne kannabinoidy.
Jednocześnie struktura tego receptora jest inna, więc nie jest strukturalnie kompatybilna z każdym kannabinoidem. Stwierdzono, że do tego nowego receptora dokuje CBD, ale ma tam tylko działanie antagonistyczne, a nie częściowo agonistyczne, jak w przypadku receptorów CB2.
Innym nowo odkrytym receptorem, na który działają kannabinoidy, jest receptor GPR18. W 2012 roku zespół badawczy z Uniwersytetu w Nottingham odkrył, że zarówno THC, jak i anandamid działają jako całkowity agonista na ten receptor. W jaki sposób wewnątrzkomórkowy łańcuch sygnałowy, wywołany przez ten proces, różni się od znanych receptorów kannabinoidowych lub receptora GPR55, nie zostało jeszcze szczegółowo zbadany.
W najszerszym znaczeniu za nowy rodzaj receptora kannabinoidowego można również uznać receptor GPR119. Do tego receptora może przylegać oleoiloetanoloamid, który z kolei jest analogiem anandamidu występującego w organizmie. Jednak inne kannabinoidy działające na ten receptor nie zostały dotychczas doświadczalnie wykryte.
Jeszcze w Pełni Nie Wyjaśniono Funkcjonowania Nowych Receptorów w Organizmie
Dokładna funkcja nowo odkrytych receptorów w organizmie i sposób, w jaki oddziałują one ze znanym do tej pory układem endokannabinoidowym, nie została jeszcze ostatecznie wyjaśniona. Do tej pory wiadomo, że receptor GPR55 odgrywa rolę w chorobach zapalnych jelit.
Zespół badawczy w 2015 roku zbadał próbki jelit 50 ochotników i odkrył, że u pacjentów z chorobami zapalnymi jelit, takimi jak choroba Leśniowskiego i Crohna, charakter tego receptora jest znacznie inny. Jest to kolejne silne podobieństwo do znanych do tej pory receptorów kannabinoidowych. Wiadomo, że istnieje ścisła interakcja między mikrobiomem w jelicie a układem endokannabinoidowym.
Również w jelitach znajduje się wiele klasycznych receptorów kannabinoidowych, co z kolei jest powodem, dla którego konopie indyjskie są tak skuteczne w zwalczaniu chorób zapalnych jelit. Obecnie uważa się, że receptor GPR119 może odgrywać rolę w rozwoju cukrzycy.
Ponadto bardzo prawdopodobny jest jego wpływ na zawartość tkanki tłuszczowej, ponieważ oleoiloetanoloamid odgrywa kluczową rolę w metabolizmie tłuszczów. Na podstawie badań na myszach wiadomo, że receptor GPR18 ma wpływ na regulację ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Zrozumienie sposobu działania tych nowo odkrytych receptorów mogłoby w przyszłości doprowadzić do powstania leków o zupełnie nowych mechanizmach działania, pozostaje nam więc czekać i mieć nadzieję, że nadal będą prowadzone badania nad nowymi receptorami kannabinoidowymi.
